Trong suốt mấy nghìn năm lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc, văn hoá Việt Nam đã hun đúc nên tâm hồn, khí phách, bản lĩnh Việt Nam, làm rạng rỡ lịch sử vẻ vang của dân tộc. Chính vì vậy tiếp tục phát triển sâu rộng và nâng cao chất lượng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, gắn kết chặt chẽ và đồng bộ hơn với phát triển kinh tế - xã hội, làm cho văn hoá thấm sâu vào mọi lĩnh vực của đời sống xã hội như Đại hội lần thứ X của Đảng đã xác định là hết sức cần thiết.
GS.VS. Nguyễn Duy quý, nguyên Uỷ viên Trung ương Đảng, đại biểu Quốc hội, Giám đốc Trung tâm Khoa học xã hội và Nhân văn Quốc gia (nay là Viện Khoa học xã hội Việt Nam) đã có trên 200 công trình và bài viết được công bố trong nước và nước ngoài, trong đó có nhiều bài viết thuộc khu vực văn hoá với tư duy triết học mạch lạc, sắc sảo, chặt chẽ. Để ghi nhận những thành tựu nghiên cứu, với tựa đề “Nhận thức văn hoá Việt Nam” cuốn sách là một hệ thống những mảng đề tài có liên quan đến nhiều mặt của văn hoá Việt Nam. Với cái nhìn toàn diện và sâu sắc, tác giả đã thể hiện được tính thống nhất trong đa dạng lĩnh vực được đề cập.
Quý II năm 2008, cuốn sách được ấn hành, với bề dày 486 trang, khổ 14,5x20,5cm, chia thành 3 phần:
Phần thứ nhất: Một số gương mặt trong lịch sử - văn hoá Việt Nam. Phần này gồm các bài viết có tính điểm xuyết về một số nhân vật lịch sử văn hoá từ thế kỷ X cho đến nay.
Sức mạnh của cội nguồn văn hoá – là nội dung phần thứ hai, góp một tiếng nói về cội nguồn văn hoá dân tộc, văn hoá và phát triển, văn hoá không chỉ là mục tiêu mà còn là động lực phát triển kinh tế - xã hội. Khoa học là một thành tố của văn hoá.
Phần thứ ba: Văn hoá Việt Nam - một góc nhìn. Tác giả trình bày khái quát từ truyền thống văn hoá Việt Nam đến những quan điểm cơ bản của Đảng ta trong quá trình xây dựng và phát triển nền văn hoá Việt Nam, đồng thời đề cập đến vai trò và nhiệm vụ của khoa học xã hội và nhân văn trong việc thực hiện đường lối văn hoá của Đảng, góp phần xây dựng văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
Trong xu thế toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế, việc bảo tồn và phát huy văn hoá dân tộc trở nên hết sức cần thiết, đồng thời văn hoá là một trong các nhân tố bảo đảm sự phát triển của đất nước một cách bền vững. Văn hoá là nền tảng tinh thần của xã hội sẽ có bước phát triển mới trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập kinh tế quốc tế. UNESCO cho rằng, nước nào tự đặt cho mình mục tiêu phát triển kinh tế mà tách rời môi trường văn hoá thì nhất định sẽ xảy ra những mất cân đối nghiêm trọng cả về kinh tế lẫn văn hoá và tiềm năng sáng tạo của nước ấy sẽ bị suy yếu rất nhiều.
Xét thấy những kết quả nghiên cứu của tác giả vẫn còn mang tính thời sự, cập nhật góp phần khắc phục nhược điểm mà UNESCO đã cảnh báo ở trên. Chúng tôi hy vọng rằng, cuốn sách “Nhận thức văn hoá Việt Nam” của GS.VS. Nguyễn Duy Quý sẽ giúp ích thiết thực cho độc giả.
Xin trân trọng giới thiệu cuốn sách với bạn đọc!
Nhà xuất bản Khoa học xã hội